Het Coronavirus (COVID-19) dat in 2019 opkwam, blijft in veel landen over de hele wereld nog steeds een grote belasting voor de gezondheid. In de meeste landen is er een bepaalde vorm van lockdown actief en we gaan in de volgende maanden nog niet snel weer terug naar een volledig normaal leven. Vanwege de gezondheidsrisico’s wordt het dragen van mondmaskers in sociale situaties daarom aanbevolen. Er zijn veel verschillende mondmaskers op de markt en de vraag is hoe ze zich tot elkaar verhouden.
Het is belangrijk op te weten dat virusdeeltjes als relatief grote druppels uit de luchtwegen worden verdreven wanneer een geïnfecteerd persoon praat, hoest, kucht of niest. Virusdeeltjes kunnen ook verspreid worden door het uitademen, maar maar dit is mindere mate het geval. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) verspreidt het virus zich vooral wanneer een besmet persoon in nauw contact staat met een andere persoon en daarom wordt het dragen van een mondmasker aangeraden.
Niet alleen het dragen van een mondmasker is belangrijk. Ook het materiaal waaruit het mondmasker is vervaardig is natuurlijk van belang. Daarnaast is ook de manier waarop een masker past op het gezicht erg belangrijk wanneer je wilt tegengaan dat virusdeeltjes verspreid worden. Het mondmasker moet daarom strak genoeg passen om een afdichting te creëren, maar comfortabel genoeg om frequent herpositioneren te voorkomen.
FFP1- FFP2-masker of KN95, N95 of P2
FFP staat voor Filtering Facepiece Particle. Dat betekent dat dit type gezichtsmasker werd getest en deeltjes filtert. Het toegevoegde getal (FFP 1, 2 of 3) drukt uit hoe sterk de lucht wordt gefilterd. Hoe hoger het cijfer, hoe meer de ingeademde en uitgeademde lucht wordt gefilterd. Daarnaast hebben de mondmaskers een CE-markering. De maskers worden namelijk getoetst op basis van de Europese norm NEN-EN 149 +A1 omdat ze moeten voldoen aan de Europese Verordening Persoonlijke beschermingsmiddelen (EC 2016/425).
FFP1-masker
FFP1-maskers filteren ≥80% van de aerosolen (totale inwaartse lekkage <22%). Volgens het Nederlands Huisartsen Genootschap is een FFP1-masker voldoende bij druppels (klein en groot) die zich slechts over een afstand van 1 à 2 meter verspreiden en die veel minder lang in de lucht blijven zweven. Bij dit type masker speelt vooral de randlekkage aan de zijkanten een rol. De FFP-maskers beschermen de gebruiker tegen het inademen van allerlei schadelijke stoffen (ook virussen) die via de lucht verspreid kunnen worden. Een FFP1-masker is wat minder effectief dan een FFP2-masker of een FFP3-masker.
FFP2-masker
FFP2-maskers filteren ≥94% van de aerosolen (totale inwaartse lekkage <8%). Een FFP2-masker of KN95-masker wordt normaal gezien gedragen bij de behandeling van patiënten met (een verdenking op) tbc. FFP2-maskers (gelijkwaardig aan andere internationale standaarden bekend als N95-, KN95- en P2-maskers) dienen te worden gebruikt in situaties waar er een verhoogd risico op het vrijkomen van zeer kleine druppeltjes is, zoals bij langdurige blootstelling op een relatief kleine afstand aan een COVID-19 positief persoon.
FFP3-masker
FFP3-maskers filteren ≥99% van de aerosolen (totale inwaartse lekkage <2%). FFP3-maskers bieden dus de hoogste bescherming met een filtercapaciteit tot en met 99%. Dit type masker wordt vooral gedragen door medewerkers in zorginstellingen en ziekenhuizen en door laboranten in medische laboratoria. Deze mondmaskers beschermen zowel jezelf als mensen in je buurt tegen een mogelijke besmetting. FFP3 mondmaskers bestaan met en zonder ventiel. Een masker met een ventiel voert vocht af naar buiten en is daarom iets comfortabler om te dragen.
Chirurgisch masker (Type I,type II en type IIR)
Een chirurgisch masker heeft als doel om de uitgeademde lucht te filteren en de omgeving van de drager van het masker te beschermen tegen druppels die ontstaan bij spreken, hoesten, kuchen en niezen. Dit type mondmasker beschermt niet bij het inademen, wat de FFP1-, FFP2- en FFP3-mondneusmaskers bijvoorbeeld wel doen. Type I mondmaskers hebben een BFE (bacterie filter efficiency) van minimaal 95% en hebben geen spatresistentie. Type II maskers hebben een BFE van minstens 98% en zijn net als het type I niet spatresistent. Het type IIR is de variant die geen vocht door laat en de drager nog beter beschermt tegen het Coronavirus.
Stoffen maskers
Het gebruik van stoffen maskers staat volgens de Centers for Disease Control and Prevention (CDC) ter discussie. De filtratie-effectiviteit van stoffen maskers is over het algemeen lager dan die van FFP-maskers en chirurgische maskers. Stoffen maskers kunnen echter enige bescherming bieden als ze goed zijn ontworpen en correct worden gebruikt. Meerlagige stoffen maskers, ontworpen om goed rond het gezicht te passen en gemaakt van waterafstotende stof met een groot aantal draden en fijn geweven, kunnen een minimale bescherming bieden.
Conclusie
Welk masker moet ik dan gaan dragen? Sommige maskers werken beter dan andere om de verspreiding van het virus dat COVID-19 veroorzaakt te vertragen. Het belangrijkste is om een mondmasker op de juiste momenten te dragen. Een mondmasker is volgens gezondheidenwetenschap.be aan te raden om te dragen in alle situaties waarbij je geen 1,5 meter afstand kunt bewaren zoals op drukke of publieke plaatsen.
Het dragen van een stoffen masker is minder goed dan het dragen van een chirurgisch masker of FFP-masker. Als je toch kiest om een stoffen masker te dragen, dan moet je dit dagelijks op 60 graden of meer wassen met zeep. Het dragen van een chirurgisch masker is in de meeste gevallen goed genoeg en in de meeste gevallen is een FFP-masker niet nodig. Lees ook ons artikel genaamd “Hoe kan een mondmasker jou beschermen in de Coronatijd?” om nog meer te leren over hoe je een mondmasker op een goede manier kunt gebruiken.
-12%
-5%
