Van een verstopte neus hebben we allemaal van tijd tot tijd last. Een relatief onschuldige, maar vervelende aandoening, vooral ’s nachts, wanneer de ademnood ons uit de slaap houdt. De meest effectieve remedie is een neusspray die de stof xylometazoline bevat, zoals Otrivine. Dat werkt razendsnel, binnen enkele seconden is je neus weer open. Maar dit type neusspray heeft ook een keerzijde: als je het te vaak en te lang achtereen gebruikt, kun je er niet meer buiten.
Een vicieuze cirkel.
De bijsluiters van Otrivine en andere neussprays met xylometazoline of aanverwanten vermelden dat je ze niet langer dan zeven dagen achter elkaar mag gebruiken, en niet vaker dan een paar keer per dag. Daar is een goede reden voor. Deze producten geven direct verlichting, maar op de langere duur verergeren ze juist het probleem.
Wat xylometazoline doet, is zorgen dat de bloedvaatjes in het slijmvlies van je neus samentrekken. Het slijmvlies, dat door verkoudheid is opgezwollen, neemt hierdoor in volume af, waardoor je makkelijker gaat ademhalen. Maar na een tijdje gebeurt er iets vervelends. De bloedvaatjes in het neusslijmvlies raken gewend aan xylometazoline. Wanneer je stopt met de spray, verwijden ze weer en zwelt het slijmvlies nog meer op dan daarvoor. Het gevolg: je neus gaat potdicht zitten, en je grijpt opnieuw naar de spray. En hoe langer je het product gebruikt, hoe meer je nodig zult hebben. Zo kun je terechtkomen in een vicieuze cirkel van afhankelijkheid en verslaving.
3 manieren om te stoppen met een verslavende neusspray
Eenmaal verslaafd aan neusspray, kom je er niet zo eenvoudig vanaf. Als je stopt, zul je je erg benauwd gaan voelen en waarschijnlijk slecht slapen. Maar het is echt aan te raden om met deze onheilzame gewoonte te breken. Stoppen kan op verschillende manieren.
1. ‘Cold turkey’
De meest definitieve, maar ook moeilijkste manier is radicaal stoppen, zonder vervangende producten. Dat zal niet iedereen lukken, want na langdurig gebruik zit je hoofd de eerste tijd volkomen dicht. Maar na een week zal je neus weer open beginnen te gaan en zal het ademhalen steeds verder verbeteren.
2. Stoppen met één neusgat
Een ‘zachtere’ methode is een tijdje in één neusgat te sprayen. Dan krijg je in ieder geval adem door de open kant van je neus. Slaap in dit geval op je zij met het dichte neusgat boven. Dan kan het bloed uit het neusslijmvlies stromen, waardoor er meer ruimte ontstaat. Na een week zul je merken dat je weer lucht krijgt door het neusgat waarin je geen spray hebt gebruikt. Dat is het moment om ook in het andere neusgat te stoppen met spuiten.
3. Ga over op een product zonder xylometazoline
Er bestaan verschillende alternatieven die je zonder probleem langdurig kunt gebruiken, zoals neussprays met een zoutoplossing of zelfs neusspoelingen. Sterimar en Physiomer zijn twee voorbeelden van merken die bijzonder goede oplossingen aanbieden.
Wanneer je gewend bent aan een neusspray met xylometazoline, zul je ze minder effectief vinden, maar ze kunnen je zeker helpen bij het afkicken van je verslaving.
Moet ik dan helemaal geen neusspray met xylometazoline gebruiken?
Integendeel, Otrivine en soortgelijke neussprays raden we aan als de meest effectieve en snelst werkende oplossing bij een verstopte neus door een verkoudheid. Maar houd je aan de richtlijnen op de bijsluiter: niet langer dan zeven dagen achtereen en niet vaker dan twee of drie keer op een dag.
Meer lezen over dit onderwerp? Kijk dan ook eens bij Verkoudheid of griep: wat is het verschil en wat kun je ertegen doen?