Grote kans dat de koorts een andere oorzaak heeft dan corona. Zoals griep. Maar om je ongerustheid weg te nemen, kun je altijd contact opnemen met je huisarts voor een test. Dat wordt zelfs nadrukkelijk aangeraden wanneer je ouder bent dan 70 of een chronische ziekte hebt. In het artikel Griepspuit 2020: belangrijker dan ooit kun je lezen hoe de symptomen van Covid-19, griep, verkoudheid en stress overeenkomen en verschillen.
Wat is koorts?
Je normale lichaamstemperatuur schommelt tussen de 36,5 en 37,5 graden. Van koorts spreken we als de temperatuur boven de 38 graden komt. Wanneer de lichaamstemperatuur maar een klein beetje hoger is dan normaal – tussen de 37,5 en 38 graden – noemen we dat ‘verhoging.’
Koorts is op zich niet erg. Integendeel zelfs, want het is een wapen waarmee ons lichaam infecties bestrijdt. Bij een hogere temperatuur groeien virussen en bacteriën minder goed, en de lichaamstemperatuur daalt vanzelf weer wanneer het afweersysteem de ziekte de baas is. De hoogte van de koorts zegt op zich weinig over de ernst van een infectie. De temperatuur zal niet boven de 42 graden uitkomen zolang je lichaam de warmte kwijt kan.
Koorts meten: zo doe je het goed
Je hand tegen het voorhoofd houden is niet voldoende. Of je echt koorts hebt, kun je eigenlijk alleen meten met een koortsthermometer. Tegenwoordig is dat vaak een digitale thermometer, die sneller werkt dan de traditionele kwikthermometer.
De lichaamstemperatuur kan worden gemeten in de anus, in de mond, onder de oksel en in het oor. Rectale meting – in de anus – geeft het meest betrouwbare resultaat. Een kwikthermometer heeft daar drie minuten nodig om op temperatuur te komen. Een digitale thermometer doet dit in 30 seconden. De meeste thermometers geven een piepsignaal wanneer ze klaar zijn, waarna je de temperatuur kunt aflezen. Het snelst werken speciale oorthermometers, die jou in slechts vijf seconden vertellen hoe hoog je lichaamstemperatuur is. Ze zijn echter wel wat minder nauwkeurig, zeker in vergelijking met een rectale meting.
Tip: Maak de thermometer voor en na elk gebruik schoon met alcohol.
Paracetamol bij koorts
Bij koorts tot 39,5 graden is het niet noodzakelijk de temperatuur te verlagen met medicijnen. Maar om je minder ziek te voelen, kun je een pijnstiller nemen. Bij koorts wordt gewoonlijk paracetamol aanbevolen. Het helpt om je tijdelijk wat beter te voelen, en paracetamol kan ook je lichaamstemperatuur verlagen. Dat hoeft overigens niet het geval te zijn. Als je koorts niet daalt na het innemen van een paracetamol, dan zegt dat niets over de ernst van de ziekte.
Wat wel en wat niet doen bij koorts
Doen
Veel drinken
Drink minstens 1,5 tot 2 liter water per dag om het vocht dat het lichaam verliest door transpiratie weer aan te vullen. Zeker kinderen onder de twee jaar kunnen snel uitdrogen als ze niet voldoende drinken.
Tip: houd een fles water bij de hand en neem regelmatig een slok, dan is het makkelijker om aan die 2 liter te komen.
Koel blijven
Bij koorts moet je lichaam de warmte kwijt kunnen. Draag bij voorkeur dunne, loszittende kleding.
Rust nemen
Zware inspanningen zijn niet bevorderlijk voor de genezing, maar met flinke koorts heb je daar waarschijnlijk ook geen puf voor. Dat wil niet zeggen dat je in bed moet blijven. Maak gerust een wandelingetje als het weer het toelaat.
Gezond eten
Bij koorts heb je vaak minder trek. Het is niet erg om een paar dagen weinig te eten, maar let erop wat je eet. Voedsel dat rijk is aan vitaminen en mineralen kan helpen je weerstand te verhogen.
Niet doen
Zowel te warm als te koud zijn toestanden die je beter kunt vermijden. Bedek jezelf niet met dekens of een dik dekbed, want dat verhindert dat je lichaam de warmte kwijt kan. Een laken is beter, en zet het raam een stukje open voor frisse lucht.
Ook geforceerde afkoeling is niet goed. Koud douchen, op de tocht zitten of een natte doek of icepack gebruiken zijn af te raden als je koorts hebt.
Wanneer met koorts naar de huisarts?
Zoals gezegd, koorts is in de meeste gevallen een natuurlijk afweermechanisme van het lichaam bij een infectie. Een ‘gezonde’ aandoening, die niet behandeld hoeft te worden en vanzelf verdwijnt als met de oorzaak is afgerekend. In de volgende gevallen adviseren we echter om contact op te nemen met de huisarts:
- Wanneer de koorts gepaard gaat met benauwdheid, kortademigheid of sufheid
- Als je lichaamstemperatuur meerdere dagen boven de 39,5 graden blijft.
- Als je weinig plast of je urine donker van kleur is.
- Bij onderliggende gezondheidsproblemen als een hart-, long-, of nierziekte of diabetes.
- Als je weerstand laag is door een ziekte of medische behandeling.
- Als je kort geleden in de tropen bent geweest.
- Wanneer na een aantal koortsvrije dagen de koorts terugkomt.
- Bij koortsstuipen. Dat zijn trekkende arm- en beenbewegingen, die vooral bij kinderen tussen de zes maanden en vijf jaar op kunnen treden en vaak tot kort bewustzijnsverlies leiden.